Definitzia cu ID-ul 701609:
Dictzionare explicative
Explica cele mai intalnite sensuri ale cuvintelor.
raŭ rea adj. pl. raĭ rele (din maĭ vechĭu reŭ pl. reĭ lat. reus acuzat; it. sp. pg. reo pv. vfr. reu. Intz. de „raŭ” era shi’n dial. neap. shi e shi azĭ in Tirol. Cp. cu pacatos). Care nu e bun prost: vin raŭ nume raŭ (renume prost). Care are inima neagra ĭubitor de paguba altuĭa: om raŭ. Prost fara talent: poet raŭ poeziĭ rele. Funest sinistru: prezicere rea. Vatamator periculos: carte rea. S. n. pl. rele (in vest shi raurĭ). Rautate fapta rea delict: a distinge binele de raŭ a te tzine de rele a te da in rele a fugi de rele. Defect dezavantaj: aceasta sistema are un raŭ. Paguba nenorocire: nicĭ un raŭ fara bine relele rauboaĭelor is marĭ. (Cu intz. de „boala” e barb. dupa fr. mal. Decĭ boala de mare ametzelĭ shi varsaturĭ cind te zbucĭuma corabia nu raŭ de mare!). Adv. Urit prost fara folos orĭ placere: mashina functzioneaza raŭ acest actor joaca raŭ. Mult tare foarte: ma doare raŭ s’a stricat raŭ zidu se clatina raŭ. Grozav tare aducind vatamare: s’a lovit raŭ la batut raŭ. (La batut bine are acelashĭ intz. dar iron.). A face raŭ a vatama: rachiu face raŭ laptele face bine. A tzi se face raŭ a te imbolnavi. Atzĭ fi raŭ a fi bolnav. A vorbi de raŭ a birfi a calomnia. A tzinea de raŭ a mustra. A avea mina rea (dupa fr. avoir mauvaise mine) a arata raŭ a parea bolnav. A gasi raŭ (fr. trouver mauvais) a tzi se parea raŭ a considera k raŭ. A lua in nume de raŭ a te supara de ceva a considera k raŭ. A lua in intzeles raŭ a interpreta cu intzeles defavorabil. A lua pe cineva cu raŭ a proceda aspru cu el. N’ar fi raŭ n’aĭ face raŭsa ar fi bine sa. De rau cuĭva de scirba luĭ din pricina rautatziĭ luĭ. In sec. 1617 scris shi rrau rrea. Azĭ in est raŭ ra pl. raĭ rale.